In deze blogserie geef ik je tips en handvatten om een vliegende start te maken achter de naaimachine. Ja, ook jij die nog nooit met 1 vinger een naaimachine hebt aangeraakt 🙂 Jij kan het ook!
→ Tip: bookmark deze blogreeks zodat je hem altijd terug kunt vinden.
Mijn Beginnen met naaien blogserie
Deel I – Beginnen met naaien? – deze 8 tools heb je nodig
Deel II – Beginnen met naaien? – zó werkt je naaimachine
Deel III – Beginnen met naaien? – dit kun je oefenen
Inhoudsopgave
Hoe werkt een naaimachine?
In het vorige deel van deze blogserie hebben we gekeken naar de tools die je nodig hebt om te beginnen met naaien. Laten we een stapje verder gaan. Heb jij je wel eens afgevraagd: ‘hoe werkt een naaimachine’? Lees gauw verder!
Een naaimachine is gemaakt om stoffen aan elkaar te naaien. Dat doet hij met meerdere onmisbare onderdelen die in elkaar grijpen als tandwielen. Ik loop je hieronder stap voor stap door deze onderdelen heen. Even goed begrijpen hoe je machine werkt zal je naaiervaring een heel stuk soepeler laten verlopen.
Mis je informatie of lijkt jouw machine anders te werken? Hou de handleiding bij de hand voor aanvullende info!
#1
Naaigaren
Het naaigaren, dat je gebruikt om je stoffen mee aan elkaar te naaien, is zo’n beetje het levensbloed van je naaimachine. Zonder naaigaren geen naaiproject. Hoewel het op het eerste oog lijkt alsof er 1 draad door een naaimachine loopt, zijn het er altijd twee: het bovendraad en het onderdraad. Het bovendraad komt direct van het klosje naaigaren, maar het onderdraad, daar moet je wellicht wat meer naar zoeken. Deze zit namelijk op een apart spoeltje. Dit is een bewegend onderdeel en het is dus wel zo prettig als je die veilig kunt afsluiten. Het spoeltje zit daarom ergens onder de naald achter een klepje of schuifje verstopt. Bijkomend voordeel is dat er geen stukjes stof of draad de machine ingeslurpt worden.
Wanneer je naait, maakt je machine lussen met het onder- en het bovendraad. Doordat je er een stukje stof tussen legt, rijg je in feite de stoflagen aan elkaar. Dat ziet er zo uit:
Het bovendraad loopt langs een reeks haakjes of ringetjes voordat hij bij de naald terechtkomt. Hierdoor blijft het draad altijd mooi strak gespannen, waardoor je nette steken krijgt.
Hoe je het onderdraad op het spoeltje krijgt en hoe je beide draden op de juiste manier inrijgt zou ik je graag willen laten zien, maar is afhankelijk van je machine. In de handleiding van jouw machine staan duidelijke illustraties die je kunt volgen.
#2
De naald
Met de naald prik je door je stof om de steken te zetten. Er bestaan verschillende soorten naalden voor de vele verschillende stoffen die er bestaan. Naalden kunnen bot worden of ombuigen. Voordat je begint aan een nieuw project, is het dus handig om een nieuwe naald op je machine te zetten. Het liefst een die past bij het project dat je wilt doen, bijvoorbeeld een jeansnaald wanneer je met spijkerstof werkt of een stretch- of ‘jersey-‘ naald voor een stof waar rek in zit.
Het bovendraad loopt vanbovenaf naar beneden, door het oog in de naald en vervolgens onder het voetje langs, naar achteren.
Een naald in je naaimachine kun je losmaken door, in de meeste gevallen, aan het schoefje ernaast te draaien met een (al dan niet bijgeleverd) schroevendraaiertje. Let op: haal hiervoor altijd de stekker uit het stopcontact en haal je voet van het voetpedaal!
#3
Het naaivoetje en de transporteur
Wanneer je twee stukjes stof aan elkaar naait, gaat dat het beste wanneer de stof met enige druk plat en strak gehouden wordt. Je naaimachine doet dat met behulp van een voetje. Dankzij het naaivoetje gaat de stof niet opkroppen, rimpelen of verschuiven. Het voetje heeft een gat in het midden waar de naald doorheen kan tijdens het naaien.
Op het moment dat je het lapje stof weer weg wil halen, is het natuurlijk handig dat het voetje uit de weg kunt klappen. Met een hendeltje, dat bij veel machine’s aan de achterkant zit, kun je het voetje omhoog zetten.
Verschillende soorten naaivoetjes
Naaivoetjes bestaan er in heel veel verschillende vormen en maten en voor allerlei verschillende toepassingen. Zo is er een ‘ritsvoetje’ voor het inzetten van ritsen, maar er zijn ook ‘knoopsgatvoetjes’, ‘borduurvoetjes’ en voetjes die doorzichtig zijn, zodat je preciezer kunt zien waar je naait. Voor nu volstaat een ‘rechtstikvoet’, hetgene die waarschijnlijk al op je machine zit, prima.
De transporteur
Onder het naaivoetje zitten twee rijen met een ribbelig metalen onderdeel: de transporteur. De transporteur zorgt ervoor dat de stof voorzichtig vooruit bewogen wordt, zodat de stof niet op dezelfde plek blijft liggen terwijl de naaimachine draait. Nog een essentieel onderdeel dus. Druk het voetpedaal maar eens in zonder stof en draad in je machine: je ziet de twee transporteurs een vooruitstuwende beweging maken.
Schrijf je in voor mijn nieuwsbrief over duurzaam naaien
en ontvang als bedankje deze patroonplanner als printable in je inbox.
#4
Het voetpedaal en het handwiel
Veel gewone machine’s hebben een aan- en uitknop om de machine te laten draaien. Bij een naaimachine is dat ook zo, maar het daadwerkelijke naaien doe je met het voetpedaal. Zo heb je beide handen vrij om de stof te begeleiden en de knoppen te bedienen. Hoe harder je het voetpedaal indrukt, hoe sneller de machine zal naaien.
De machine laten lopen kan ook met de grote draaischijf aan de rechterkant van de machine: het handwiel. Deze gebruik je bijvoorbeeld wanneer je heel voorzichtig en langzaam wilt naaien. Je hebt dan meer controle. Draai het handwiel altijd naar je toe, nooit van je af. Anders raken je boven- en onderdraad in de war en loop je de kans dat je de boel los moet knippen.
#5
De knoppen op je naaimachine
Naaimachines hebben over het algemeen de volgende knoppen.
→ Knop voor achteruit naaien
Op een naaimachine zit altijd een knop of hendeltje waarmee je de machine achteruit kunt laten naaien. Aan het begin en eind van iedere steek die we naaien, gebruiken we deze knop of hendel om 3 à 4 steken over ons eigen stiksel heen te naaien. Doen we dit niet, dan laat het stiksel vrij gemakkelijk los en kan je project uit elkaar vallen.
Deze knop kenmerkt zich over het algemeen met een icoon van een gedraaid pijltje.
→ Knop voor de steekselectie
Hoe moderner je machine is, hoe meer soorten steken die waarschijnlijk kan naaien. De wat oudere machine’s hebben er vaak 3 tot 6. De allermodernsten hebben er meer dan 500. Een rechte steek, zig-zagsteek, overlocksteek… hoe dan ook, met deze knop kun je selecteren welke steek je precies gaat naaien.
Deze knop kenmerkt zich vaak als een draaiknop of knop/lampje dat correspondeert met een steekoverzicht dat als afbeelding op je naaimachine wordt weergegeven.
→ Knop voor de steeklengte en -breedte
Wil je liever hele fijne, korte steekjes of juist grove, lange steken naaien? En wanneer je een decoratieve steek naait, wil je dan dat die heel smal is, of juist heel breed en opvallend? Met de knoppen voor de steeklengte en -breedte kun je verfijnen hoe je steek eruit ziet.
Deze knop kenmerkt zich over het algemeen met een icoon van een stippellijn voor de steeklengte, en een zig-zag lijn dat steeds breder wordt, voor de steekbreedte. De getallen zijn de lengte- en breedtematen in millimeters.
→ Knop voor de draadspanning
Ik vertelde eerder al dat het bovendraad langs een reeks haakjes en/of ringetjes loopt, voordat hij bij de naald terechtkomt. Hierdoor blijft het draad altijd mooi strak gespannen, wat heel belangrijk is om nette steken te kunnen naaien. Met de knop voor de draadspanning, kun je – de naam zegt het al – de draadspanning nog preciezer bijstellen.
Deze knop kenmerkt zich over het algemeen met nummers van 1 tot 10. Hoe hoger het nummer, hoe hoger de draadspanning. Echter: er bestaan machines met een ingebouwde draadspanning. Daar zul je dus geen knop voor de draadspanning vinden, omdat de machine deze zelf kan regelen. (Mijn machine heeft een ingebouwde draadspanning, dus hieronder even een fotootje van de oude machine van mijn Oma 🙂 )
Okido! Nu dat je even goed naar je naaimachine gekeken hebt, denk ik dat je klaar bent om je eerste steken te gaan zetten. Lees gauw verder.
Verder lezen in deze blogserie? Klik hier om naar de volgende blog in de reeks te gaan.
Vragen over dit stukje? Laat het hieronder weten!
Cheers,
(Maar jij mag Soof zeggen)
